Türkiye’de emeklilik sistemi, son yıllarda önemli değişikliklere sahne oldu. Özellikle 2000-2008 yılları arasında sigorta girişi olan milyonlarca vatandaş, emeklilik şartlarında iyileştirme bekliyor. Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi, 1999 öncesi sigorta girişlilere erken emeklilik imkânı tanırken, 1999 sonrası sigorta girişi olanlar bu kapsamın dışında kaldı. Bu durum, kademeli emeklilik beklentisini gündeme getirdi.
Kademeli Emeklilik Nedir?
Kademeli emeklilik, sigorta başlangıç tarihine göre emeklilik yaşının ve prim gün sayısının yeniden düzenlenmesini öngören bir sistemdir. Bu modelde, sigorta giriş yılı ilerledikçe emeklilik yaşı ve prim gün sayısı kademeli olarak artar.
2000-2008 Arası Sigorta Girişi Olanlar İçin Önerilen Emeklilik Şartları
Mevcut sistemde, 2000-2008 yılları arasında sigorta girişi olanlar için kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaşında emeklilik şartı bulunuyor. Ancak, kademeli emeklilik düzenlemesi onaylanırsa, sigorta başlangıç yılına göre yaş ve prim gün şartlarında esnetmeler yapılabilir. Örneğin, 2000 yılında sigorta girişi olan bir kişi, 6 yıl daha erken emeklilik hakkına sahip olabilir.
Önerilen Kademeli Emeklilik Tablosu:
| Sigorta Giriş Yılı | Kadınlar İçin Yaş | Kadınlar İçin Prim Günü | Erkekler İçin Yaş | Erkekler İçin Prim Günü |
|---|---|---|---|---|
| 2000-2001 | 43 | 6.250 | 45 | 6.250 |
| 2002-2003 | 44 | 6.400 | 46 | 6.400 |
| 2004-2005 | 45 | 6.625 | 47 | 6.625 |
| 2006-2007 | 46 | 6.700 | 48 | 6.700 |
| 2008 | 49 | 6.925 | 51 | 6.925 |
Bu tabloya göre, işe giriş tarihi ilerledikçe emeklilik yaşı ve prim gün sayısı da artıyor. Bu sistem, belirli dönemlerde sigortalı olan kişilere kademeli olarak emeklilik imkânı sunmayı amaçlıyor.
Torba Yasada Kademeli Emeklilik Var mı?
Hükümet yetkilileri, kademeli emeklilik düzenlemesiyle ilgili henüz resmi bir adım atmadı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, yaptığı son açıklamada, şu an için kademeli emekliliğe yönelik herhangi bir çalışmanın gündemde olmadığını belirtti. Ancak, kamuoyundaki yoğun talep ve emeklilik sisteminde yapılması planlanan köklü değişiklikler göz önüne alındığında, bu konunun ilerleyen süreçte tekrar gündeme gelmesi muhtemel görünüyor.
Staj Sigortası ve Kademeli Emeklilik Konusu
Kademeli emekliliğin yanı sıra, staj sigortası ile ilgili düzenlemeler de gündemdeki yerini koruyor. Staj döneminde yapılan sigorta başlangıçları, emeklilik süresine dahil edilmediği için birçok kişi mağduriyet yaşıyor. Eğer bu konuda bir düzenleme yapılırsa, milyonlarca kişi için erken emeklilik yolu açılabilir.
Yıpranma Payı ile Erken Emeklilik Mümkün mü?
Bazı meslek grupları için emeklilik yaşını düşüren bir diğer etken de “yıpranma payı” uygulamasıdır. Özellikle ağır ve tehlikeli işlerde çalışanlar için, her yıl belirli bir prim günü ilave edilerek daha erken emeklilik imkânı sunuluyor. Örneğin, yer altı işçileri her yıl için 180 gün ek prim kazanırken, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Emniyet Genel Müdürlüğü personeli 8 yıla kadar ek hizmet süresi elde edebiliyor.
Kademeli Emeklilik Ne Zaman Yürürlüğe Girebilir?
Şu an için kademeli emeklilik düzenlemesi hakkında net bir takvim bulunmuyor. Ancak, sosyal güvenlik sisteminde yapılması planlanan reformlar kapsamında, bu düzenlemenin önümüzdeki dönemde Meclis’e sunulması ve kabul edilmesi durumunda, 2025 yılı itibarıyla yürürlüğe girebileceği öngörülüyor.
