Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından paylaşılan Temmuz 2025 Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verileri, ülke ekonomisinin dış varlık ve yükümlülük dengesine dair önemli ipuçları sundu. Özellikle rezerv varlıklardaki rekor seviye dikkat çekerken, net UYP verileri ise dış finansal dengenin halen açık yönlü olduğunu gösterdi.
Net UYP Rakamı: -343,9 Milyar Dolar
Temmuz 2025 itibarıyla Türkiye’nin net uluslararası yatırım pozisyonu -343,9 milyar dolar olarak açıklandı. Bu durum, yurt dışı yükümlülüklerin, yurt dışı varlıklardan daha fazla olduğunu ortaya koyuyor.
- Yurt dışı varlıklar, önceki aya göre %4,2 artışla 378,4 milyar dolara yükseldi.
- Yurt dışı yükümlülükler ise %3,4 oranında artarak 722,3 milyar dolar seviyesine ulaştı.
Bu veriler, Türkiye’nin dış ekonomik ilişkilerinde halen yükümlülük ağırlıklı bir pozisyon taşıdığını gözler önüne seriyor.
Rezerv Varlıklarda Rekor Artış: 169,2 Milyar Dolar
Temmuz ayında öne çıkan en dikkat çekici gelişme, rezerv varlıklardaki güçlü artış oldu.
Rezerv varlıklar, 19,3 milyar dolarlık artış ile 169,2 milyar dolara çıkarak tarihi zirvesini gördü.
Bu yükselişin arkasında, özellikle:
- Parasal altın rezervleri
- Döviz cinsi mevduatlar
- Yurt dışı finansal pozisyonlardaki artışlar yer aldı.
Bu gelişme, finansal istikrar ve dış borç ödeme kapasitesi açısından pozitif bir sinyal olarak değerlendiriliyor.
Yatırım Kalemlerindeki Değişimler
- Doğrudan yatırımlar, Temmuz ayında %1,1 oranında artış göstererek 70,6 milyar dolar oldu.
- Diğer yatırımlar, %3,6 düşüşle 134,3 milyar dolar seviyesine geriledi.
- Özellikle bankacılık sektöründe, yurt dışı mevduat varlıkları %13,2 düşerek 40,9 milyar dolara indi.
Bu düşüş, küresel piyasalardaki dalgalanmalara ve döviz kurundaki hareketliliğe bağlı olarak yorumlanıyor.
Yükümlülük Tarafı
- Doğrudan yatırımlar (yükümlülükler) %6 artarak 220,5 milyar dolar seviyesine ulaştı.
- Portföy yatırımları, %7,8 yükselerek 125,8 milyar dolar oldu.
- Diğer yükümlülükler %0,7 artışla 375,9 milyar dolara yükseldi.
- Genel Hükümetin yurt dışı tahvil yükümlülüğü ise %6,3 artarak 44,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Bu gelişmeler, Türkiye’ye yönelik sermaye akımlarında bir toparlanma işareti olarak da değerlendirilebilir
Genel Değerlendirme: Dış Ekonomide Dengeler Aranıyor
Temmuz 2025 verileri, Türkiye ekonomisinin dış pozisyonunun halen net borçlu konumda olduğunu gösteriyor. Ancak rezervlerdeki güçlü artış, uluslararası finans çevrelerine verilen güven mesajı açısından oldukça önemli.
Kritik Noktalar:
- Net UYP eksi değerlerde kalmaya devam ediyor.
- Rezerv varlıklar güçlü artış göstererek olumlu sinyal veriyor.
- Yatırım kalemlerinde hem varlık hem yükümlülük tarafında dalgalanma mevcut.